បទវិភាគ

តើមានអ្វីនៅពីក្រោយការជំរុញរបស់ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយចំនួនដើម្បីចូលរួមជាមួយ BRICS ហើយតើការឈ្នះរបស់លោក Trump នឹងក្លាយជាកត្តាជំរុញដែរឬទេ?

ប្រែសម្រួល៖ រតនា

សិង្ហបុរី៖ ចំពេលមានភាពតានតឹងផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅក្នុងពិភពប្រេះស្រាំ ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយចំនួនចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងជាងប្រទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់ ដើម្បីចូលរួមជាមួយក្រុម BRICS នៃសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងរីកចម្រើន។

ប៉ុន្តែសូម្បីតែក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងនោះ ដូចជាម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ និងវៀតណាម ដែលថ្មីៗនេះបានក្លាយជាប្រទេសដៃគូរបស់ BRICS មិនមែនសុទ្ធតែកំពុងជំរុញឱ្យមានសមាជិកភាពពេញលេញនោះទេ។

អ្នកវិភាគបានប្រាប់ព័ត៌មាន CNA ថា នេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីការរួមបញ្ចូលគ្នានៃគោលដៅជាតិនីមួយៗ និងផលប្រយោជន៍ក្នុងតំបន់។

លើសពីនេះ ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ជាច្រើនទៀតអាចបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់ពួកគេក្នុងការចូលរួមជាមួយ BRICS ក្នុងនាមជាការការពារប្រឆាំងនឹងភាពមិនប្រាកដប្រជានៃគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្រោមអធិបតីភាពលោក Donald Trump នាពេលខាងមុខ។

លោក Jamil Ghani បេក្ខជនបណ្ឌិតនៅសាលា S. Rajaratnam School of International Studies (RSIS) ក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីបាននិយាយថា “តំណែងប្រធានាធិបតី Trump 2.0 នេះអាចជំរុញឱ្យបណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ស្វែងរកទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយ BRICS ដែលត្រូវបានជំរុញដោយការព្រួយបារម្ភអំពីគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក” ។

CNA ពិនិត្យមើលកាន់តែដិតដល់ពីរបៀបដែលបណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍មើល BRICS ហើយហេតុអ្វីបានជាអ្នកខ្លះនៅតែចង់រក្សាប្លុកនេះឱ្យនៅជាប់ដៃ។

.ប្រទេស​ដៃគូ​មួយ​ចំនួន​បង្ហាញ​ខ្លួន​ទាំង​អស់​គ្នា​ដើម្បី​ចូល​រួម​ជា​មួយ​ក្រុម​ហ៊ុន BRICS

កាលពីខែមុន ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ និងវៀតណាម ត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជាប្រទេសដៃគូរបស់ប្លុក BRICS រួមជាមួយនឹងប្រទេសចំនួនប្រាំបួនផ្សេងទៀតនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅទីក្រុង Kazan ។

BRICS ត្រូវបានបង្កើតឡើងដំបូងក្នុងឆ្នាំ 2006 ហើយដំបូងមានប្រទេសប្រេស៊ីល រុស្ស៊ី ឥណ្ឌា និងចិន ជាមួយនឹងអាហ្វ្រិកខាងត្បូងចូលរួមជាក្រុមនៅឆ្នាំ 2010។ អេហ្ស៊ីប អេត្យូពី អ៊ីរ៉ង់ និងអារ៉ាប់រួម (UAE) បានក្លាយជាសមាជិក BRICS នៅឆ្នាំនេះ។

រួមគ្នា សេដ្ឋកិច្ចជាសមាជិកតំណាងឱ្យជាង 28.5 ពាន់ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ឬប្រហែល 28 ភាគរយនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។

អ្នកវិភាគបានប្រាប់ CNA ថា សូម្បីតែក្នុងចំណោមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជាប្រទេសដៃគូ BRICS ក៏ដោយ ក៏ប្រទេសមួយចំនួនហាក់ដូចជាមានការលើកទឹកចិត្តបន្ថែមទៀតក្នុងការចង់ស្វែងរកសមាជិកភាពពេញលេញនៃប្លុកនេះបើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសដទៃទៀត។

លោកបណ្ឌិត Ian Storey សាស្ត្រាចារ្យជាន់ខ្ពស់នៅវិទ្យាស្ថាន ISEAS-Yusof Ishak របស់ប្រទេសសិង្ហបុរីបានកត់សម្គាល់ថា ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី និងប្រទេសថៃបានប្រកាសថាពួកគេនឹងស្វែងរកសមាជិកភាពពេញលេញនៃអង្គការនេះ។

“នោះបង្ហាញថាពួកគេមានភាពសុខស្រួលជាមួយនឹងទិសដៅដែល BRICS កំពុងផ្លាស់ប្តូរ ហើយមើលឃើញអត្ថប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយក្នុងការក្លាយជាសមាជិកពេញលេញ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត វៀតណាម​កំពុង​មានការ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​ជាង​មុន​។ សម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ វាគឺជាការពេញចិត្តក្នុងការបន្តជាដៃគូ BRICS»។

“ទីក្រុងហាណូយមានការប្រុងប្រយ័ត្នបន្តិចថា ប្រសិនបើ BRICS ប្រកាន់ជំហរប្រឆាំងលោកខាងលិចបន្ថែមទៀត នោះអាចធ្វើឱ្យខូចទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ដែលជាទីផ្សារនាំចេញដ៏ធំបំផុតទាំងពីររបស់ខ្លួន”។

ដោយយល់ស្រប លោកស្រី Sharon Seah ដែលជាសហការីជាន់ខ្ពស់ និងអ្នកសម្របសម្រួលនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាអាស៊ាននៅវិទ្យាស្ថាន ISEAS-Yusof Ishak បាននិយាយថា ទស្សនវិស័យយុទ្ធសាស្ត្ររបស់វៀតណាមលើការចូលរួមក្នុងក្រុមពហុភាគីដូចជា BRICS គឺ “ខុសគ្នា ហើយអាចឆ្លងកាត់ដំណើរការនៃកិច្ចពិភាក្សាផ្ទៃក្នុងបានយូរជាងនេះ”។

“ហេតុផលមួយដែលវៀតណាមអាចស្ទាក់ស្ទើរអាចមកពីការពង្រីកយ៉ាងឆាប់រហ័សរបស់ BRICS នៅក្នុងឆ្នាំមុន និងកង្វះតម្លាភាពក្នុងការទទួលយកសមាជិកថ្មី។ មួយទៀត​អាចជា​ការយល់ឃើញ​ថា វៀតណាម​កំពុង​ចូលរួម​ជាមួយ BRICS»។

“វៀតណាម​បន្ត​អនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ពហុភាគី​នៃ​អព្យាក្រឹតភាព ហើយ​ការ​ចូល​រួម​ជា​ក្រុម​ផ្សេង​គ្នា​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ភាពស្មុគស្មាញ​ដល់​ការ​អនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ការបរទេស​របស់​ខ្លួន​”។

ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក Jamil បាននិយាយថា ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី និងថៃ អាចមានសក្តានុពលមើលឃើញធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ថ្មីរបស់ BRICS (NDB) ជា “ជម្រើសដ៏សំខាន់សម្រាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងមូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ ដែលមានសារៈសំខាន់ចំពោះរបៀបវារៈកំណើនរបស់ពួកគេ”។

លោកបានបន្ថែមថា “ការចូលរួមជាមួយ BRICS ក៏ស្របតាមយុទ្ធសាស្រ្តទូលំទូលាយរបស់ពួកគេក្នុងការធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពទំនាក់ទំនងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដោយជួយពួកគេរក្សាស្វ័យភាពចំពេលមានការប្រកួតប្រជែងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនកាន់តែខ្លាំង” ។

NDB ដែលពីមុនហៅថាធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ BRICS ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ 2015 ដើម្បីប្រមូលធនធានសម្រាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៅក្នុង BRICS និងសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារដែលកំពុងរីកចម្រើនផ្សេងទៀត និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។

អ្នកវិភាគក៏បានអះអាងដែរថា ម៉ាឡេស៊ី និងឥណ្ឌូណេស៊ី អាចមានសក្ដានុពលខ្លាំងជាងនេះ ដោយការលើកទឹកចិត្តផ្នែកនយោបាយ និងវិធីសាស្រ្តគោលនយោបាយការបរទេសរបស់មេដឹកនាំរៀងៗខ្លួន ដើម្បីចូលរួមក្នុងប្លុកនេះ។

សាស្ត្រាចារ្យ Yohanes Sulaiman មកពីសកលវិទ្យាល័យឥណ្ឌូណេស៊ី Jenderal Achmad Yani បានប្រាប់ថា៖ «នៅក្នុងករណីរបស់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី វាជាការចង់ឃើញ Prabowo ជាមេដឹកនាំនៃ Global South … Prabowo មើលឃើញថាគាត់ត្រូវតែចូលរួមជាមួយ BRICS បើមិនដូច្នេះទេគាត់នឹងត្រូវទុកចោល។ CNA សំដៅ​ទៅ​កាន់​ប្រធានាធិបតី Prabowo Subianto។

លោកបណ្ឌិត Ong Kian Ming ឧបនាយករងផ្នែកខាងក្រៅនៃសាកលវិទ្យាល័យ Taylor’s ក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ក៏បានបន្ទរពីអារម្មណ៍ដូចគ្នាដែរ នៅពេលអត្ថាធិប្បាយលើការសាទររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី Anwar Ibrahim ក្នុងការចូលរួម BRICS ។

លោក Dr Ong អតីតអនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មអន្តរជាតិបានប្រាប់ CNA ថា “នេះគឺស្របតាមវិធីសាស្រ្តគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ Anwar នៃ “តុល្យភាព” រវាងមហាអំណាច។

ហើយស្រដៀងទៅនឹង Prabowo របស់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី លោក Anwar ក៏មាន “បំណងប្រាថ្នាចង់ត្រូវបានគេមើលឃើញ” ថាជាមេដឹកនាំម្នាក់នៃ Global South និងសូម្បីតែសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) បាននិយាយ។

ទន្ទឹមនឹងនេះ លោកស្រី Elina Noor ដែលជាដៃគូជាន់ខ្ពស់ក្នុងកម្មវិធីអាស៊ីនៅ Carnegie Endowment for International Peace បានប្រាប់ CNA ថា BRICS ផ្តល់ឱកាសឱ្យម៉ាឡេស៊ី “ចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការបង្កើតឱកាសផ្សេងៗសម្រាប់ប្រទេសលើសពីទំនាក់ទំនងប្រពៃណីរបស់ខ្លួន”។

“សម្រាប់ម៉ាឡេស៊ី វាគឺជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរបរិយាកាសពិភពលោក ដែលមហាអំណាចធំៗកំពុងធានាខ្សែសង្វាក់តម្លៃសេដ្ឋកិច្ចទាំងមូល និងការបន្តគោលនយោបាយការបរទេសដែលបានស្វែងរកជាយូរមកហើយដើម្បីរក្សាស្វ័យភាព”។

នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយទូរទស្សន៍ CNN កាលពីថ្ងៃទី 12 ខែវិច្ឆិកា ក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក លោក Anwar បានបញ្ជាក់ជាថ្មីថា ការសម្រេចចិត្តរបស់ម៉ាឡេស៊ីក្នុងការចូលរួមជាមួយ BRICS គឺត្រូវបានដឹកនាំដោយផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួន ជាជាងផលប្រយោជន៍នយោបាយ។

លោកបាននិយាយនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាវីដេអូជាមួយ CNN ជើងចាស់ថា “ម៉ាឡេស៊ីជាប្រទេសពាណិជ្ជកម្ម ខ្ញុំមានន័យថាយើងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងអឺរ៉ុប ឥឡូវនេះប្រទេសចិន និងជាមួយ BRICS យើងគិតថាយើងកំពុងបើកផ្លូវសម្រាប់ការបង្កើនពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ” ។

លោក Prabowo បានប្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុកក្នុងអំឡុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅកាន់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនកាលពីថ្ងៃទី 14 ខែវិច្ឆិកាថា “យើងចង់ចូលរួមជាមួយប្លុកសេដ្ឋកិច្ចផ្សេងៗពីព្រោះយើងចង់ស្វែងរកឱកាសដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងផ្ទាល់ យើងត្រូវគិតពីសុខភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងសម្រាប់ប្រជាជនរបស់យើង” ។

ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក Prabowo បានប្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុកថា លោកមើលឃើញថាគ្មានបញ្ហាក្នុងការចូលរួមប្លុកសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិច្រើននោះទេ នៅពេលដែលត្រូវបានសួរដោយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអំពីឥណ្ឌូណេស៊ីចូលរួមជាមួយ BRICS ចំពេលដាក់ពាក្យសុំចូលជាសមាជិកនៃអង្គការសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច (OECD)៕